dinsdag 20 januari 2009

Saskia Harmsen en Martine Koopman het social web en ontwikkelingshulp

DOOR GUUS WIJNGAARDS

Welke technologie gebruik je?
Allerlei web 2.0-tools. Voor verschillende doelgroepen en doelen.

Waarom? Wat kun je ermee en wat doe je ermee?
Web 2.0-internetapplicaties zijn in principe voor iedereen toegankelijk en nuttig om te gebruiken. In principe, want we werken natuurlijk met landen die in ontwikkeling zijn en waar het internet wel steeds meer bereikbaar wordt, maar een goede bandbreedte nog vaak ontbreekt. Vanuit die beperkingen proberen we allerlei applicaties zo goed mogelijk in te zetten. Slechts enkele voorbeelden, zowel voor het internationale werk als het lokale:

•Dgroups (www.dgroups.org) is een internetplatform voor groepen en organisaties die zich bezighouden met internationale ontwikkeling. Dit platform vormt de basis van peer-exchanges en diensten als platform voor communities of practice en communities of interest, vooral vanwege de email listserv en het niet commerciĆ«le karakter van
het platform. Er is vorig jaar onderzoek gedaan naar de effectiviteit van dit platform; een samenvatting is te vinden op thegiraffe.wordpress.com/2008/07/01/dgroupsresearch-report.

•Del.icio.us wordt gebruikt door mensen in ontwikkelingslanden om door middel van deze social bookmarking tool relevante informatie en websites te vinden, te gebruiken en te delen. Westerse informatie is daarvoor meestal niet zomaar
geschikt, en door het gebruiken van zulke social bookmarking tools kan gericht informatie gezocht worden van bronnen die voor de gebruiker relevant and waardevol zijn.

•Het project Radio La Luna in Ecuador (www.radiolaluna.com/news.php). De website zelf is gebouwd rondom een blog, waar relatief veel commentaar wordt gegeven door lezers. Verder wordt de site ook door andere relevante blogs gevoed, maar ook met interessante video’s van YouTube. Gebruikers kunnen zich inschrijven voor de podcasts en vervolgens mp3’s en RSS feeds downloaden. Radio La Luna geeft gebruikers en luisteraars ook de mogelijkheid om zelf een blog op Radio La Luna aan te maken (zie http://radiolaluna.com/blogs)

•Het National ICT4D netwerk in Ecuador, door IICD opgezet en ondersteund, is InfoDesarrollo (www.infodesarrollo.ec). Vooral organisaties en individuen die met ontwikkelingsgerelateerd werk bezig zijn, worden gestimuleerd Web 2.0-technologieĆ«n te gebruiken. Tools om met deelnemers in het netwerk uit te wisselen en de informatieuitwisseling te democratiseren zijn bijvoorbeeld: Facebook,RSS en SlideShare om presentaties te delen: www.slideshare.net/Jubileo.Ecuador/web-20-ejemplos-desu-uso-en-africa-y-ecuador

Curriki.org is een ‘open source’ website die de ontwikkeling en het gratis beschikbaar stellen van lesmaterialen wil bevorderen. In de naam ‘curriki’ worden de woorden curriculum en wiki samengebracht. Docenten zijn erg enthousiast.

Wat is er nu zo leuk en/of nuttig aan? Zou je het kunnen missen?

Web 2.0-tools zijn absoluut onmisbaar geworden. Wat vroeger niet kon, kan nu wel: mensen bereiken met informatie, op een manier die ze er ook actief bij betrekt. Waar het internet niet komt, worden cd-roms gebruikt die gedownloade informatie op lokaal niveau in de netwerken en bij individuen brengt. Het is prachtig om te zien hoe allerlei individuen zich gemotiveerd tonen en gesterkt weten omdat ze nu zelf ook een stem hebben gekregen...

Een belangrijke ontwikkeling in Afrika zijn trouwens de mobiele telefoons. Waar internetverbindingen en zeker de satelliet duur blijven, zie je overal mobiele telefoons die ook steeds meer worden ingezet. Een voorbeeld is een organisatie die lid is van het door IICD gesteunde National ICT4D Network in Uganda, I-network. Deze organisatie, BROSDI maakt via een landbouwsite informatie beschikbaar die door boeren, boerengroepen en extension workers zelf is gedocumenteerd.Op deze website kunnen informatie en podcasts gedownload worden om in het veld af te spelen, ook via
SMS. (www.celac.or.ug)

In Zuid-Afrika is een bedrijf, Mxit (www.mxit.co.za/web/company.htm), er goed in geslaagd om de mobiele telefoon in te zetten om mensen met elkaar te laten communiceren met de GSM als mobile instant messenger. Het heeft niet direct een relatie met ontwikkelingssectoren of leren, maar is breed in gebruik onder jongeren. Zij gebruiken dit platform via hun mobiele telefoons om met elkaar uit te wisselen over opdrachten voor school en roepen zo bijvoorbeeld ook hulp in van medestudenten etc. Leer je er iets van? Is het een instrument dat bij het leren en onderwijzen ingezet zou kunnen worden? Het zijn krachtige instrumenten bij het leren en onderwijzen, omdat je het leren interactief maakt en daardoor leraren en vooral studenten motiveert om goed mee te doen.

In het project TICE in Burkina Faso bijvoorbeeld (www.ticeburkina.bf), zetten leraren opdrachten in een blog en moeten leerlingen hun werkstukjes op de blog toevoegen. Zo wordt
het een gezamenlijk werkstuk, en kunnen alle leerlingen de inhoudelijke antwoorden van de andere leerlingen lezen. Wel moet je telkens blijven bestuderen welke tool in een bepaalde situatie goed zal werken, of er niet te veel bandbreedte vereist
is, of het gebruikersvriendelijk is en of het regelmatig gegevens opslaat en bewaart, zeker in situaties waarin de stroom regelmatig uitvalt. Je moet je uiteraard bewust blijven van het feit dat wij ‘user driven’ moeten opereren en ons niet alleen maar laten leiden door technologische mogelijkheden. Maar het zijn krachtige instrumenten voor leraren om te leren voor zichzelf op te komen – kijk maar eens naar de invloed van www.teachertube.com in Afrika – om materialen te vinden voor leersituaties en om je daardoor geholpen en gesterkt te weten in je functioneren. We blijven dan ook de ontwikkelingen goed volgen.

Saskia Harmsen is Officer Capacity Development en Martine Koopman Officer Knowledge Sharing bij IICD, International Institute for Communication and Development
(www.iicd.org). Een organisatie die zich specialiseert in het gebruik van ICT als instrument voor ontwikkeling in de sectoren onderwijs, gezondheidszorg, milieu, bestuur en levensonderhoud(landbouw). Beiden zijn op zoek naar praktische en duurzame ICT-oplossingen, die gedeeld kunnen worden met anderen. Waar Martine’s werk vooral gericht is op het zo goed mogelijk laten functioneren van de netwerken voor
kennisdeling in Ghana en Zambia, richt Saskia zich op programma’s, projecten en individuen in Zambia om die zo goed mogelijk te laten werken, en ondersteunt het delen van ervaringen tussen IICD’s verschillende landenprogramma’s.

Dr. Guus Wijngaards is lector eLearning bij Hogeschool
INHolland. Zie www.inholland.nl/elearning